Sức mạnh nội tại của gã khổng lồ Apple

Tuy nhiên rất nhiều nhà đầu tư coi mức giảm hơn 22% này là một cơ hội béo bở, bởi càng ngày người ta càng xem Apple như một công ty Phần mềm tiềm năng nhiều hơn là một công ty sản xuất thiết bị Phần cứng.

Trong thế giới của các hãng sản xuất phần cứng, công nghệ vẫn đang thay đổi từng ngày, và chúng ta đã được chứng kiến nhiều cuộc “soán ngôi” ngoạn mục trong thế giới sản phẩm công nghệ. 

Nếu như hơn một thập kỷ trước, chiếc máy nghe nhạc Walkman của Sony được xem như một biểu tượng của công nghệ thì nay đã trở nên lạc hậu. 

Tương tự, trong lĩnh vực sản xuất máy tính cá nhân (PC), ngay cả những công ty có quy mô và năng lực sản xuất khổng lồ như Dell hay HP cũng không phải là ngoại lệ khi trong những năm gần đây liên tục báo lỗ.

Còn trong lĩnh vực sản xuất thiết bị di động, sự ra đời của iPhone đã thay đổi tất cả, nó đã khiến cho giá cổ phiếu của các ông lớn trong lĩnh vực sản xuất điện thoại thời bấy giờ như Nokia và RIM lao dốc một cách chóng mặt, và hiện tại thì vốn hóa của cả Sony, Dell, HP, Nokia và RIM cộng lại cũng chỉ đạt khoảng 75 tỷ USD, chỉ bằng 1/7 vốn hóa của riêng Apple.

Tất cả mọi người đều cho rằng đây là thành công mà iPhone đã tạo ra. Bên trong chiếc điện thoại Iphone chứa đựng vô số các chức năng vượt xa so với tiêu chuẩn của một “thiết bị cầm tay” lúc bấy giờ. Người dùng có thể cài đặt đủ các phần mềm với rất nhiều chức năng: từ cơ bản nhất như gọi điện, nhắn tin, cho đến phát nhạc, chơi game, chụp ảnh, lướt web, hay thậm chí có thể chỉ cho bạn đường đến siêu thị gần nhất.

Và hiện tại vẫn vậy, bằng việc ra mắt thế hệ iPhone 5 mới nhất, thiết bị sở hữu một cấu hình mạnh mẽ, thiết kế ấn tượng, và hơn cả là được đóng mác “Táo cắn dở”, Apple đưa ra mức giá trung bình cho mỗi chiếc Iphone 5 một mức giá không hề dễ chịu: khoảng 600 USD cho bản không khóa mạng. 

Điều này đồng nghĩa với việc Apple nhiều khả năng sẽ tiếp tục đạt mức lợi nhuận gộp rất cao, lên đến khoảng 50% vào thời điểm kết thúc năm tài chính vào tháng 9 năm sau, theo như ước tính của Rob Cihra, chuyên gia phân tích của Evercore.

Quay trở lại các đối thủ cạnh tranh của Apple, nếu như vào năm 2003 tỷ suất lợi nhuận gộp của Nokia còn đạt gần 40% thì hiện tại đã giảm xuống đáng kể, chỉ đạt khoảng 26%. Điều tương tự cũng xảy ra với RIM, nhà sản xuất dòng điện thoại Blackberry vốn đình đám một thời. Tỷ suất lợi nhuận gộp của RIM dự kiến sẽ giảm xuống dưới 30% trong năm nay, thấp hơn rất nhiều so với mức 55% trong thời kỳ hoàng kim năm 2006.

Và thế là tất cả các đối thủ cạnh tranh đều tìm mọi cách để có được một miếng trong chiếc bánh lợi nhuận khổng lồ của Apple. Kết quả là người tiêu dùng được chứng kiến một cuộc đua vô cùng khốc liệt trong thế giới của những nhà sản xuất thiết bị di động.

Rất may cho các nhà đầu tư của Apple, chính sách tập trung phát triển các ứng dụng cài đặt của Apple giữ cho họ thu được một phần lợi nhuận đáng kể. Hệ sinh thái phần mềm khổng lồ với hơn 1 triệu ứng dụng của Apple là một mảnh đất màu mỡ cho các lập trình viên thỏa sức thu lợi từ các ứng dụng của họ.

Cũng cần nói thêm rằng, công nghệ lập trình hiện tại cho phép hầu như tất cả các ứng dụng có thể được thiết kế để chạy trên giao diện web chứ không nhất thiết phải cài đặt vào máy. Tuy nhiên các hãng sản xuất thiết bị di động, mà tiêu biểu là Apple sẽ không bao giờ để điều đó xảy ra trên các thiết bị của mình, bằng không mảnh đất màu mỡ hiện tại sẽ trở thành đất cằn như những gì đã từng xảy ra với máy tính để bàn: Các công ty sản xuất máy tính không thu được lợi gì từ các phần mềm được thiết kế để chạy trên máy tính, họ đơn giản chỉ sản xuất thiết bị, và bất lực nhìn các hãng phần mềm kiếm hàng đống tiền từ thiết bị mà mình sản xuất ra.

Thậm chí ông chủ Facebook, Mark Zuckerberg, đã từng nói rằng, sai lầm lớn nhất của Facebook là xây dựng tất cả các ứng dụng trên nền web thay vì xây dựng các ứng dụng chỉ chạy trên một nền tảng nhất định. Điều này hoàn toàn ngược lại với những gì mà Apple đã làm.

Tuy nhiên Apple cũng phải rất dè chừng, bởi mối đe dọa ngày càng lớn đối với họ chính là việc càng ngày càng có nhiều đối thủ cạnh tranh nhảy vào thị trường, đưa ra các sản phẩm ngày càng hấp dẫn với mức giá phải chăng. Điều này dẫn tới việc Apple vừa phải cải tiến cả thiết kế lẫn công nghệ ẩn chứa trong những chiếc iPhone, vừa phải giữ nguyên hoặc giảm mức giá bán nếu không muốn bị đối thủ lấn áp về thị phần. 

Theo công ty nghiên cứu thị trường Strategy Analytics, các điện thoại chạy hệ điều hành Android đã bán được nhiều gấp 3 lần các thiết bị chạy iOS tính đến tháng 9 năm nay, mặc dù hầu hết các thiết bị chạy Android đều là các sản phẩm tầm thấp, nhắm đến tầng lớp người tiêu dùng bình dân và trung lưu.

Vào thời điểm hiện tại, rất khó để nói chính xác một chiếc iPhone 5 mang về cho Apple nhiều lợi nhuận hơn bao nhiêu so với một thiết bị chạy Android tương đương. Nhưng nếu chúng ta giả sử mức chênh lệch lợi nhuận này là 15%, và con số này cứ giảm dần theo mỗi thế hệ Iphone được bán ra, thì đến năm 2014, lợi nhuận gộp của Apple có lẽ sẽ chỉ còn khoảng 20% nếu không có kế hoạch cắt giảm chi phí sản xuất. Khi đó, tỷ suất thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) của Apple có thể sẽ giảm xuống khoảng 46 USD/ cổ phiếu thay vì 60 USD/cổ phiếu như dự báo.

Ngoài nguy cơ suy giảm lợi nhuận trên mỗi sản phẩm, Apple còn phải đối mặt với một nguy cơ rõ ràng hơn, đó là sự suy giảm trong khối lượng sản phẩm mà họ bán ra. Cũng phải nói thêm rằng, hiện tại iPhone đang được phân phối qua các nhà mạng lớn nhất thế giới, trong đó phải kể đến AT&T của Mỹ, và có thể sẽ có thêm China Mobile vào năm sau, chắc chắn số lượng các thuê bao tiềm năng sẽ ngày càng ít đi.

Trong tương lai, có lẽ Apple sẽ phát triển Iphone thành một thiết bị có giá cả phải chăng, dành cho đối tượng thuê bao có giá trị thấp hơn. Chúng ta đã thấy Apple có những động thái đầu tiên: cho ra đời iPod Touch, một phiên bản iPhone-không-gọi-điện-được, và gần đây nhất là Mini iPad, phiên bản thu nhỏ giá rẻ của chiếc iPad 4 cao cấp. Những động thái này cho thấy Apple đã quyết định tung ra các mẫu sản phẩm giá rẻ để thu hút nhiều người dùng tham gia vào hệ sinh thái phần mềm của mình hơn.

Ngay cả vào thời điểm hiện tại, Apple cũng đã bán thêm được rất nhiều chiếc iPhone nhờ vào quyết định sáng suốt trước đó: Tung ra các mẫu iPod giá rẻ và yêu cầu người dùng đồng bộ kho nhạc của họ vào thư viện iTunes. Chính kho nhạc này là một yếu tố quan trọng khiến khách hàng quyết định chọn iPhone khi nâng cấp điện thoại mới. Và nếu như trong tương lai Apple có tung ra một mẫu iPhone giá rẻ, chắc chắn họ sẽ thu hút thêm hàng triệu thuê bao mới.

Điểm cuối cùng cần phải kể tới đó là người dùng có xu hướng mua một thiết bị mới của Apple mỗi năm vì bị hấp dẫn bởi những sự nâng cấp đáng kể trong cả các tính năng phần ứng ưu việt hơn như chip xử lý nhanh hơn, nhiều bộ nhớ ram hơn, cũng như được cập nhật ngay phiên bản hệ điều hành iOS mới nhất. 

Vì vậy, phần lợi nhuận mất đi từ những khách hàng chuyển sang dòng thiết bị khác giá rẻ hơn mỗi năm luôn được bù đắp bằng lợi nhuận thu được từ những khách hàng trung thành muốn nâng cấp lên dòng sản phẩm mới nhất. Mặc dù ngày càng có nhiều đối thủ cạnh tranh đưa ra những sản phẩm hấp dẫn với giá rẻ, lượng khách hàng trung thành của Apple vẫn rất đông đảo. Do đó, cổ phiếu của Apple vào thời điểm này không hề đắt một chút nào.

Nếu như trước đây, một thiết bị cầm tay được đánh giá là “hoàn hảo” sẽ thống lĩnh thị trường cho đến khi một thiết bị nổi trội hơn hẳn xuất hiện. Iphone đã “định nghĩa” lại hoàn toàn điều này. Các bằng sáng chế, các phần mềm độc quyền chỉ có trên Iphone, cùng với phong cách thiết kế đơn giản nhưng mang tính cách mạng hàng năm vẫn thu hút lượng lớn người dùng nâng cấp lên phiên bản mới nhất của Iphone, mặc dù ngoài kia còn đầy rẫy các thiết bị có cấu hình vượt trội hơn hẳn.

Chừng nào Apple giữ được cho hệ sinh thái phần mềm của mình vẫn là hệ sinh thái phát triển nhất trong thế giới điện thoại thông minh, và tránh những sai lầm ngớ ngẩn giống như sự cẩu thả khi tung ra phần mềm bản đồ vừa qua, cổ phiếu của Apple sẽ vẫn là một món hời trong mắt các nhà đầu tư.

Theo TTVN