Thêm nỗi buồn cho Facebook

Nhà đầu tư đã lạnh nhạt với Facebook từ sau đợt phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) vào ngày 18.5. Nổi bật nhất là vụ một nhóm nhà đầu tư kiện các ngân hàng bảo lãnh phát hành, trong đó có JP Morgan và Morgan Stanley, vì đã che giấu dự báo tăng trưởng yếu ớt của Facebook trước khi đợt IPO diễn ra để thổi phồng giá cổ phiếu. Và nay đến lượt các nhà quảng cáo cũng thất vọng.

Những con số đáng buồn

Theo khảo sát mới đây của Reuters/Ipsos, 4 trong số 5 người sử dụng Facebook cho biết họ chưa bao giờ mua bất kỳ sản phẩm hay dịch vụ nào từ các mẫu quảng cáo trên trang mạng này. Khảo sát cũng cho thấy 34% người sử dụng Facebook ngày càng dành ít thời gian hơn cho website này so với cách đây 6 tháng.

Một cuộc khảo sát khác của Associatd Press-CNBC cũng cho ra kết quả tương tự.

Đây là một thảm họa đối với Facebook. Bởi lẽ, sự dửng dưng của người dùng cũng đồng nghĩa sức hấp dẫn của nó đối với các nhà quảng cáo sẽ giảm xuống và nguồn thu của Công ty bị đe dọa.

Năm 2011, doanh thu từ quảng cáo chiếm đến 85% tổng doanh thu 3,7 tỉ USD của Facebook. Trong hồ sơ IPO nộp lên cơ quan quản lý Mỹ, Facebook cũng từng khuyến cáo rằng quảng cáo chiếm phần lớn doanh thu. Vì thế, nếu nhà quảng cáo quay lưng hoặc giảm chi tiêu thì sẽ tác động nghiêm trọng đến Công ty.

Giá cổ phiếu Facebook đã giảm 29% kể từ khi lên sàn vào ngày 18.5

Những phát hiện trên đã làm tăng thêm mối lo ngại của nhà đầu tư về khả năng tạo ra lãi của Facebook. Điều này là lý do khiến giá cổ phiếu Facebook giảm tới 29% kể từ đợt IPO, làm bốc hơi tới 30 tỉ USD giá trị thị trường, xuống chỉ còn khoảng 74 tỉ USD. Giá cổ phiếu Facebook khi đóng cửa phiên ngày 5.6 đã giảm 4%, xuống còn dưới 26 USD/cổ phiếu.

Nỗi lo sợ cho triển vọng của Facebook đã thành hiện thực, khi mới đây, hãng ôtô General Motors (GM), công ty chi tiêu quảng cáo lớn thứ ba tại Mỹ, cho biết sẽ rút 10 triệu USD tiền quảng cáo khỏi mạng xã hội này sau khi nhận thấy các nỗ lực quảng cáo vào đây hầu như không có tác động gì đến người tiêu dùng.

“Bản thân tôi chưa bao giờ nghĩ rằng Facebook là một mô hình quảng cáo có thể đem lại lợi ích cho các nhà quảng cáo”, Rob Enderle, chuyên gia phân tích tại Enderle Group, nhận xét. Ông nói thêm: “Rồi họ sẽ sớm nhận ra rằng sẽ không thu được gì từ khoản chi vào quảng cáo trên Facebook. Giống như GM, họ sẽ rút ra khỏi Facebook. GM chính là phát pháo đầu tiên”.

Dấu hỏi cho mô hình quảng cáo Facebook

Facebook cần phải làm nhiều hơn nữa để có thể hái ra tiền từ việc khai thác 900 triệu người sử dụng của mình. “Nếu Facebook không làm gì để tăng giá trị cho nhà quảng cáo và người sử dụng thì họ sẽ trở thành cái bóng của chính họ. Thực tế, Facebook không hoàn toàn hoạt động trong lĩnh vực mạng xã hội, mà còn cả trong lĩnh vực quảng cáo. Và nếu không phát triển các kỹ năng trong lĩnh vực này để giúp tạo ra lợi nhuận thì không ổn chút nào”, Enderle nhận xét.

Rõ ràng, đường đi của Facebook sẽ rất dài. Có thể thấy, nếu xét về lượng người nhấp vào quảng cáo thì Facebook vẫn còn thua xa Google. Theo một báo cáo độc lập do tờ Wall Street Journal thực hiện, các mẫu quảng cáo của Google có tỉ lệ nhấp chuột cao hơn gấp 7 lần so với Facebook. “Khi vào Google, người tiêu dùng thực sự muốn tìm một cái gì đó. Còn mục đích của họ khi vào Facebook là để giao tiếp với nhau”, Donna Hoffman, Giáo sư Marketing tại Đại học Riverside, nhận xét.

Ông Larry Chiagouris, Giáo sư Marketing của Trường Kinh doanh Lubin, cũng nhận xét: “Vấn đề của Facebook là khi đăng nhập vào Facebook, người sử dụng hoặc tải nội dung lên hoặc xem bạn bè, người thân đang làm gì. Họ không quan tâm đến bất cứ thông điệp quảng cáo nào”.

Một điều nữa, theo ông, mặc dù Facebook có thể tự hào nói rằng mình có tới 900 triệu người sử dụng nhưng có một lượng đáng kể mở tài khoản nhưng không hề sử dụng. “Khi bạn gộp chung 2 vấn đề này lại, việc có kết quả khảo sát như trên cũng chẳng có gì đáng ngạc nhiên. Thực ra, kết quả có thể đã tệ hơn. Tôi nghĩ rằng phải là 9 trong số 10 người, chứ không phải là 4 trong số 5 người chưa bao giờ mua bất kỳ sản phẩm nào từ các mẫu quảng cáo trên Facebook”.

Hiện nay, để tăng doanh thu quảng cáo, Facebook đang tìm cách tấn công vào lĩnh vực di động nhằm khai thác lượng người truy cập Facebook qua thiết bị di động đang ngày càng tăng. Việc mua lại ứng dụng chia sẻ hình ảnh qua di động Instagram vào tháng 4 vừa qua là nhằm phục vụ mục đích này.

Tuy nhiên, đó cũng không phải là một thị trường dễ xơi vì theo bà Hoffman, “người sử dụng không muốn thấy các mẫu quảng cáo xuất hiện trên các thiết bị di động của họ”. Hơn nữa, Apple và Google, 2 đối thủ nặng ký của Facebook, đã chiếm lĩnh được thị trường này.

Triển vọng của Facebook khá là ảm đạm. Ông Enderle, thuộc Enderle Group, thậm chí còn lo ngại rằng, trước sự cạnh tranh khốc liệt của Google, Facebook có thể sẽ trở thành một “Yahoo! tiếp theo”. Theo ông, mục đích ra đời ban đầu của Yahoo! là tạo ra cộng đồng mạng kiểu như MySpace, Facebook. Tuy nhiên, Yahoo! đã xa rời mục tiêu này và thay vào đó, quyết định cạnh tranh trực tiếp với Google. Cuối cùng, Yahoo! đã thua và vị trí thống lĩnh của Hãng đã dần nhạt nhòa vì Google và sự bành trướng mạnh mẽ của những mạng xã hội.

Nói cách khác, Facebook có thể là mạng xã hội lớn nhất thế giới nhưng trong lĩnh vực quảng cáo, Facebook vẫn còn là một tay mơ.

Theo NCĐT