Doanh nghiệp trả nợ, ngân hàng đi vay

Trong báo cáo thị trường quý 3 của ngân hàng Nhà nước, tín dụng toàn nền kinh tế tính đến 23.9 tăng 8,16% so với cuối năm trước, tuy nhiên, giảm 0,94% so với tháng trước, trong đó tín dụng bằng tiền đồng giảm 0,49%, tín dụng bằng ngoại tệ giảm 2,27%.

Doanh nghiệp chẳng thiết tha vay

Dư nợ tín dụng bằng đồng USD và vàng tại một ngân hàng thương mại cổ phần hàng đầu sụt giảm mạnh hơn một tháng qua, bằng USD giảm tương đương hơn 2.000 tỉ đồng còn vàng khoảng 5.000 tỉ đồng; trong khi dư nợ tiền đồng bắt đầu giảm từ hai tuần trở lại đây. Theo phó tổng giám đốc của ngân hàng này, doanh nghiệp vay ngoại tệ và vàng đang tìm cách trả nợ mạnh mẽ, thậm chí họ trả nợ trước hạn.

Trước đây, nhiều doanh nghiệp vay USD với lãi suất 6%/năm rồi đem bán chuyển sang tiền đồng để gửi với lãi suất 18%/năm. Trừ đi 5% biến động tỷ giá (theo tính toán của họ) và 6% lãi vay, họ lời được 7%. Nay khi lãi suất đã được hạ xuống 14%, họ đổ đi mua USD để trả nợ nhằm tránh cao điểm cuối năm. Bên cạnh đó, các ngân hàng thúc giục những người vay vàng đầu cơ trước đây trả nợ, bởi theo thông tư 33, ngân hàng thương mại cho vay vàng phải chịu trách nhiệm trước ngân hàng Nhà nước về việc cho vay vốn vàng đầu cơ. Yêu cầu này nhằm ổn định thị trường vàng, ngoại hối.

Một số ngân hàng thương mại nhà nước và thương mại cổ phần lớn đã giảm lãi suất cho vay bằng tiền đồng xuống còn khoảng 19%/năm, lãi suất vay USD cũng đã giảm từ 8%/năm xuống còn 5 – 6%/năm. Tuy nhiên, doanh nghiệp không thiết tha lắm trong việc đi vay trữ hàng hoá cho thời điểm cuối năm, theo ông Đỗ Minh Toàn, phó tổng giám đốc ngân hàng ACB, bởi họ không còn muốn trữ hàng nhiều, lo sợ rủi ro biến động giá.

Một doanh nghiệp ngành thép cho biết ông sẽ bán hàng sớm để thu tiền về, đẩy nhanh vòng quay tiền. “Trước họ vay 10, nay họ chỉ vay 3 – 4”, ông Đỗ Minh Toàn cho hay.

… Nhưng lãi suất vẫn tăng

Dư nợ vay giảm, nhưng lãi suất liên ngân hàng và tỷ giá liên ngân hàng vẫn biến động mạnh. Ngày hôm 18/10, tỷ giá bình quân liên ngân hàng ngân hàng Nhà nước tăng lần thứ 8 liên tiếp trong hai tuần gần đây, lên mức 20.730 đồng/USD. Tỷ giá ở các ngân hàng thương mại theo đó nằm sát trần với mua vào bán ra 20.925 – 20.930 đồng/USD.

Một điều nữa cho thấy các ngân hàng đang khan hiếm đồng tiền này, là khi tỷ giá USD/VND ngoài thị trường tự do tới hôm qua đã hạ xuống còn 21.460 đồng/USD, thì tỷ giá liên ngân hàng còn ở mức 21.495 đồng/USD.

Phó giám đốc một ngân hàng cho biết doanh nghiệp mua USD tiền mặt ở ngân hàng ông không còn căng thẳng nhiều. Tỷ giá liên ngân hàng tăng là bởi USD chuyển khoản thiếu hụt. Hơn nữa, đồng USD còn cao là bởi nó đang “nhìn” vàng; một khi kim loại quý này còn biến động mạnh thì giá USD còn nóng sốt.

Theo công ty chứng khoán TP.HCM (HSC), thanh khoản tiền đồng và thanh khoản USD trên thị trường liên ngân hàng vẫn khan hiếm với lãi suất tiền đồng kỳ hạn ngắn (từ qua đêm đến một tháng) đã vọt lên 18,5 – 25%; lãi suất USD ở vào khoảng 2,8 – 3,4% cho các kỳ hạn từ qua đêm đến một tuần.

Ông Trần Phương Bình, tổng giám đốc ngân hàng Đông Á, tuần qua cho hay tính chung các ngân hàng vẫn dư thừa tiền. Tuy nhiên, một số ngân hàng nhỏ thiếu hụt thanh khoản phải đi vay nên đã đẩy lãi suất lên cao.

Theo giám đốc một ngân hàng khác, các ngân hàng lớn, những người chơi chính trên thị trường liên ngân hàng, càng ngày càng hạn chế cho những ngân hàng nhỏ vay tiền. Họ biết nếu cho ngân hàng nhỏ vay, họ có thể đòi được mức lãi suất cao, song việc đòi tiền là rất khó khăn; nên họ chọn lựa cho vay đối tác khác với lãi suất vừa phải, nhưng bù lại, tiền về đúng hẹn. Do vậy, lãi suất liên ngân hàng những ngày gần đây có lúc lên tới 25 – 30%/năm tập trung ở các ngân hàng nhỏ. Còn các ngân hàng khác, vẫn giao dịch bình thường ở mức 13,5%.

Từ nay đến cuối năm, không còn nhiều ngân hàng còn hạn mức cho vay, trừ một vài ngân hàng thương mại cổ phần lớn và các ngân hàng thương mại nhà nước.

Theo SGTT