Canh bạc rủi ro của Acer

Acer (Đài Loan), nhà sản xuất máy tính cá nhân lớn thứ 2 thế giới, đang trải qua một thời kỳ cực kỳ khó khăn. Công ty đã không đạt được mục tiêu doanh số trong nhiều quý liên tiếp. Cổ phiếu đang được giao dịch ở mức thấp, chỉ bằng phân nửa so với mức đỉnh được thiết lập vào tháng 8.2010.

Cuối tháng 3.2011,Tổng Giám đốc Gianfranco Lanci phải ra đi do đã đánh giá thấp sự bùng nổ máy tính bảng và đánh giá quá cao triển vọng bán hàng của các máy tính xách tay chủ chốt của Hãng.

Acer cũng đang có nguy cơ phạm một sai lầm kinh khủng hơn nhiều dưới sự điều hành của vị Tổng Giám đốc lâm thời JT Wang (cũng là Chủ tịch Hội đồng Quản trị của Acer). Ông Wang cho biết ông muốn chuyển trọng tâm của Công ty từ chú trọng vào lượng hàng bán ra sang tập trung vào biên lợi nhuận (giống mô hình kinh doanh của Apple (Mỹ). Sự chuyển hướng này là một bước đi được đánh giá vô cùng rủi ro.

Nỗi đau máy tính cá nhân

Ông Lanci cho rằng máy tính bảng chỉ là cơn sốt nhất thời và sẽ nhanh chóng hạ nhiệt. Tuy nhiên, sự bành trướng mạnh mẽ của máy tính bảng đã làm sụt giảm mạnh doanh số bán của Acer khi các khách hàng tiềm năng từ bỏ máy tính netbook và notebook để mua máy tính bảng của các đối thủ. Theo hãng nghiên cứu thị trường Mỹ Gartner, trong số 3 nhà sản xuất máy tính cá nhân lớn nhất thế giới gồm Hewlett-Packard (HP), Acer, Dell, doanh số bán quý I/2011 của Acer sụt giảm mạnh nhất với mức giảm 12,2%, trong khi HP và Dell giảm tương ứng 3,4% và 2,2%.

Ông Wang thừa nhận, vì quá tập trung vào mảng máy tính cá nhân mà Acer đã lơ là đầu tư vào các bộ phận điện thoại thông minh và máy tính bảng còn non trẻ của Công ty và bây giờ điều này sẽ phải thay đổi. Thế nhưng, cho dù Acer có ráo riết hơn trong việc phát triển và nghiên cứu sản phẩm, Hãng cũng khó mà tung ra máy tính bảng trong một thời gian ngắn mà không có một hệ điều hành di động chuyên biệt thực sự có chất lượng.

Samsung (Hàn Quốc), với chiếc Galaxy Tab, là công ty đầu tiên tung ra một máy tính bảng có thể được xem là đối thủ của chiếc iPad của Apple. Tuy nhiên, Galaxy Tab đã nhận không ít cái lắc đầu do dùng một phiên bản cũ của hệ điều hành Android được thiết kế dành cho điện thoại di động.

Trong khi đó, Acer cũng không hẳn là đã chậm chân trong thị trường này. Hãng vừa tung ra dòng sản phẩm máy tính bảng Iconia sử dụng cả hệ điều hành Honeycomb và Windows 7 của Microsoft (Mỹ). Iconia được đánh giá là đối thủ thứ 2 của iPad có hệ điều hành được thiết kế dành riêng cho máy tính bảng (đối thủ đáng gờm đầu tiên của iPad là chiếc Xoom của Motorola, Mỹ).

Dĩ nhiên, dòng sản phẩm này vẫn chưa được người tiêu dùng kiểm chứng. Nhưng các chuyên gia đang rất có thiện cảm đối với chúng. TabletPCReview, một website chuyên đánh giá máy tính bảng của Mỹ, nhận xét rằng, chiếc Iconia A500 giá 450 USD của Acer cho thấy “những đặc tính kỹ thuật ấn tượng” với “một mức giá bán phải chăng” hơn chiếc Xoom (600 USD).

Điều này đã cho Acer hy vọng về việc giành được thị phần ổn định trên thị trường máy tính bảng, đặc biệt kể từ khi Công ty được sự hỗ trợ của AT&T (Mỹ). Hãng khai thác dịch vụ di động này sẽ nhanh chóng bán ra phiên bản 4G được gọi là Iconia A501.

Có thể lặp lại thành công cũ?

Ông Wang cho biết, sự ra đi của ông Lanci là thể hiện sự cắt đứt với quá khứ. “Chúng tôi đã thành công trong quá khứ, nhưng gần đây hơn, chiếc máy tính bảng iPad và các yếu tố khác đã tác động mạnh đến thị trường máy tính cá nhân. Vì thế, chúng tôi phải thay đổi chiến lược kinh doanh”.

Trước đây, ông Lanci đã đặt ra các chỉ tiêu rất cao về lượng hàng bán ra. Đó không phải là nhiệm vụ khó khăn nếu thị trường máy tính cá nhân vẫn tiếp tục tăng trưởng. Nhờ bán ra với số lượng nhiều, doanh thu mang về lớn nên Acer có thể bán với giá thấp hơn HP và Dell. Quy mô sản xuất lớn cũng đã tạo cho Hãng lợi thế đàm phán về giá với các nhà cung cấp, cho phép Hãng tung ra nhiều mẫu mã với các đặc tính kỹ thuật tốt hơn và đặc biệt bán với giá rẻ hơn các đối thủ. Những lợi thế đó đã đưa Acer lên vị trí thống lĩnh thị trường netbook toàn cầu với sản phẩm Aspire One Series mặc dù đi sau “người mở đường” Asus, một công ty sản xuất máy tính khác của Đài Loan.

Thế nhưng, sự phục hồi chậm chạp của các nền kinh tế phát triển và sự bùng nổ của máy tính bảng đã khiến cho nhu cầu đối với máy tính cá nhân giảm mạnh. Điều này đã gây áp lực lớn lên mô hình một thời làm nên sự thành công của Acer.

Ông Wang đã nói rằng, công ty Acer mới (sau khi chuyển hướng) sẽ tiếp tục xem máy tính cá nhân là lĩnh vực kinh doanh cốt lõi nhưng sẽ tập trung hơn vào việc phát triển dòng sản phẩm điện thoại thông minh và máy tính bảng cũng như nâng cao doanh số bán của Công ty. Stan Shih, nhà sáng lập Acer, tuyên bố: “Acer sẽ không tiếp tục theo đuổi tăng trưởng dựa trên lượng hàng bán ra. Acer từ nay sẽ tập trung vào việc nâng cao biên lợi nhuận”.

Liệu Acer có thể lội ngược dòng thành công? Acer có nhiều điểm mạnh, đặc biệt là nổi trội ở khâu thiết kế mẫu mã và sản xuất có chất lượng. Thế nhưng, Hãng không mạnh về cải tiến. Điều này là lý do khiến Acer khó có thể lặp lại thành công cũ ở thị trường máy tính bảng. Đó cũng chính là điểm khiến Acer tương phản hoàn toàn với Apple, một công ty ngày càng tăng trưởng mạnh nhờ tạo ra các sản phẩm có tính cá nhân cao (chú trọng nâng cao trải nghiệm của người sử dụng) và được hỗ trợ bằng những phần cứng và phần mềm chuyên dụng với kho ứng dụng mà nhiều đối thủ thèm khát (iPad có tới 300.000 ứng dụng). Điều đó cho phép Apple đạt được biên lợi nhuận cao trên mỗi sản phẩm bán ra, một lợi thế mà các đối thủ khác không có được.

Những điều đó chính là nguyên nhân khiến giới chuyên gia phân tích vẫn giữ thái độ nghi ngờ đối với chiến lược mới của Acer. Grace Chen, chuyên gia phân tích tại ngân hàng Mỹ Morgan Stanley, nhận định: “Acer đang đối mặt với một thị trường máy tính bảng đã quá đông đúc và không rõ liệu mức chênh lệch giá 50-100 USD giữa máy tính bảng Acer với máy tính bảng của các đối thủ có đủ sức hấp dẫn người tiêu dùng”.

Ông Wang đã chỉ định Jim Wong, một nhân viên lâu năm tại Acer có kinh nghiệm về nghiên cứu và phát triển, làm người thực hiện sứ mệnh đưa Công ty theo hướng đi của Apple. Có thể ông Wong sẽ tìm ra cách để nâng cao biên lợi nhuận của Công ty mà không phải giảm lượng máy tính được sản xuất.

Đây là một chiến lược cực kỳ rủi ro. Bởi lẽ, điều đó có nghĩa Acer từ bỏ một mô hình kinh doanh được chứng minh là có hiệu quả. Và nếu lượng hàng bán ra giảm và biên lợi nhuận không tăng như mong đợi, Acer có thể sẽ rơi vào cái chết bất ngờ.

Theo NCĐT